Opuchlaki to chrząszcze, które wygryzają dziury w liściach roślin. Owalne dziury są widoczne na brzegach blaszki liściowej. Są one w stanie zaatakować różne rośliny ogrodowe, ale najczęściej atakują te o mięsistych i grubych liściach, takie jak cisy, azalie, rododendrony i truskawki. W ziemi żerują białawe larwy opuchlaków, które niszczą korzenie roślin.
Jak rozpoznać objawy występowania opuchlaków?
Objawy występowania opuchlaków to charakterystyczne dziury w liściach roślin oraz osłabienie i zamieranie roślin. W przypadku zaatakowania korzeni przez larwy opuchlaków, rośliny mogą mieć trudności w pobieraniu wody i składników odżywczych.
Opuchlaki – owady szkodniki roślin ogrodowych
Opuchlaki – charakterystyka
Opuchlaki to owady z rzędu chrząszczy, osiągające do 11 mm długości. Ich szkodliwe działanie polega na wygryzaniu dziur w liściach oraz żerowaniu białawych larw w korzeniach roślin.
Różne gatunki opuchlaków
W Polsce najczęściej spotyka się cztery gatunki opuchlaków:
- Opuchlak truskawkowiec (Otiorhynchus sulcatus)
- Opuchlak rudonóg (Otiorhynchus ovatus)
- Opuchlak pstrokacz (Otiorhynchus singularis)
- Opuchlak lilakowiec (Otiorhynchus rotundatus)
Nie ma specjalnej potrzeby rozróżniania między nimi, ponieważ metody zwalczania i szkodliwe skutki ich żerowania są podobne.
Objawy żerowania opuchlaków
Szkody wyrządzone przez opuchlaki są łatwe do zauważenia. Dorosła forma owada, która jest aktywna nocą, uszkadza nadziemną część rośliny przez wygryzanie dziur w liściach, zaczynając od ich krawędzi. Podobne uszkodzenia mogą być również spowodowane przez ślimaki, dlatego warto przejrzeć rośliny, zaglądając pod spód liści. Jeśli nie zauważymy chrząszczy, można energicznie potrząsnąć gałązkami i obserwować, czy chrząszcze nie spadają na ziemię. Jeśli się pojawią, mamy pewność, że to właśnie opuchlaki są sprawcami zniszczeń.
Larwy opuchlaków
Larwy opuchlaków to żółtawobiałe osobniki z brązową głową, które wyżerają miękką skórkę korzeni oraz podstawę pnia. Rośliny przez nie zaatakowane wyglądają początkowo jakby podsychały, a następnie marnieją i przeważnie obumierają.
Rozmnażanie i rozwój opuchlaków
Opuchlaki bardzo licznie i łatwo się rozmnażają, ponieważ samica składa liczne jaja, z których wylęgają się larwy. Nieraz po wyjęciu rośliny z gleby w ziemi można jednocześnie zauważyć różne stadia rozwojowe larw. W pomieszczeniach opuchlaki pozostają aktywne przez cały rok i nie przestają się rozwijać. W ogrodach zaś dorosłe chrząszcze pojawiają się od maja lub czerwca i żerują do jesieni. Zimują natomiast w postaci larw.
Metody zwalczania opuchlaków
Metody zwalczania opuchlaków są identyczne, bez względu na gatunek, ponieważ wszystkie powodują podobne szkody. Można stosować chemiczne preparaty owadobójcze lub metodę mechaniczną, polegającą na zb
Opuchlaki – jak je zwalczać
Efektywne zwalczanie opuchlaków
Zwalczanie opuchlaków jest trudne, ponieważ łatwo się rozmnażają, a różne stadia rozwojowe tych chrząszczy mogą występować jednocześnie. Jeśli zauważymy tylko pojedyncze chrząszcze na liściach i uszkodzenia na roślinach będą niewielkie, możemy zacząć od ekologicznego odławiania.
Odławianie opuchlaków z użyciem folii lub włókniny
Innym sposobem na odławianie opuchlaków, szczególnie pod drzewkami i krzewami, jest rozłożenie jasnej folii lub włókniny pod rośliną, a następnie energiczne potrząsanie gałązkami rośliny. W wyniku potrząsania opuchlaki spadają z roślin na ziemię. Położona pod rośliną folia lub włóknina uniemożliwi chrząszczom szybkie ukrycie się w ziemi lub trawie, a my będziemy mieli łatwiej je dostrzec. Opadłe chrząszcze należy rozgnieść np. poprzez rozdeptanie, ponieważ ich ciała są bardzo twarde i wytrzymałe.
Częstotliwość odławiania opuchlaków
Takie odławianie najlepiej wykonywać codziennie, a nawet 2-3 razy dziennie. W ogrodzie warto być szczególnie czujnym od maja lub czerwca, gdyż wtedy pojawiają się dorosłe chrząszcze, które żerują do jesieni. Zimują natomiast w postaci larw, więc warto zadbać o odławianie opuchlaków przez cały rok.
Opuchlaki – szkodniki roślin
Opuchlaki to szkodniki atakujące liście roślin ogrodowych, jak również niektóre warzywa, zioła i drzewa owocowe jabłoni. Eliminacja tych szkodników jest dość trudna, ponieważ łatwo się rozmnażają i występują różne stadia rozwojowe tych chrząszczy.
Ekologiczne odławianie opuchlaków
Jeżeli na liściach zauważymy tylko pojedyncze chrząszcze, a uszkodzenia na roślinach będą niewielkie, eliminację tego szkodnika możemy zacząć od ekologicznego odławiania. W tym celu wokół zaatakowanych roślin, tuż przy pniu, rozkłada się deski. Ponieważ opuchlak żeruje tylko w nocy, a w dzień szuka dogodnej dla siebie kryjówki – tak rozłożone deski mogą mu za nią posłużyć. Dzięki temu szybko wyłapiemy szkodniki, będzie to wygodne zarówno dla nas jak i mało uciążliwe dla roślin.
Można także użyć pustych ciemnych naczyń, które wypełnimy gałązkami cisa (jest to lubiana przez opuchlaki roślina, która zwabi je do naczyń). Należy je rozstawić w pobliżu roślin.
Opryski przeciwko opuchlakom
Bardzo często jednak takie wyłapywanie nie wystarcza i trzeba sięgnąć po środki ochrony roślin. Zresztą w okresie wiosennym zazwyczaj opryski są zalecane natychmiast po zauważeniu pierwszych chrząszczy lub uszkodzonych liści aby szkodniki zniszczyć zanim złożą jaja.
Preparaty chemiczne
Do oprysków najczęściej zalecany jest preparat o działaniu kontaktowym Fastac0 EC lub Mospilan 20 SP. Oprysk roślin wykonuje się wieczorem, gdy chrząszcze wyruszają na żer.
Ekologiczne preparaty
Jeżeli nie chcesz stosować chemicznych środków ochrony roślin, możesz zamiast tego sięgnąć po naturalny i ekologiczny preparat NeemAzal. Służy on do zwalczania różnych szkodników ssących, gryzących oraz minujących liście. Doskonale zatem nada się do zwalczania opuchlaków obgryzających liście roślin ogrodowych. Preparatem tym można opryskiwać rośliny ozdobne, jak również niektóre warzywa
Zwalczanie larw opuchlaków
Preparaty biologiczne
Zwalczając dorosłe formy opuchlaków, należy pamiętać także o ich larwach, które są największym wrogiem rośliny. Można do tego celu użyć preparatów biologicznych, takich jak Larvanem lub Nemasys F. Oba zawierają gatunki nicieni nieszkodliwych dla roślin, a zabójczych dla larw opuchlaków. Preparaty te najlepiej zastosować w miesiącach: kwiecień, maj lub sierpień, wrzesień.
Sposób użycia
Preparaty te należy mieszać z wodą o temperaturze 15-20°C i po przelaniu do konewki, starannie rozprowadzać w strefie bryły korzeniowej rośliny. Nicienie wnikają do ciała larwy przez otwory zwane przetchlinkami, a następnie uwalniają bakterie, które powodują w ciągu kilku godzin śmierć owada.
Uwaga!
Warto jednak zauważyć, że oba w/w preparaty z nicieniami są bardzo drogie, dostępne zazwyczaj w dużych dawkach, do zastosowania w produkcji towarowej. Najmniejsze opakowania kosztują około 200-300 zł. Amatorom uprawy roślin problem może sprawić też właściwy sposób przechowywania tych preparatów.
Preparat P-DRAKOL
Dla amatorów uprawy roślin ogrodowych lepiej sprawdzi się znacznie tańszy preparat P-Drakol, zawierający w swym składzie dobroczynne bakterie tworzące środowisko niekorzystne do rozwoju larw opuchlaków w ziemi. W efekcie stosowania tego preparatu liczebność larw bardzo się ogranicza, zazwyczaj do tego stopnia, że ich szkodliwość przestaje być zauważalna. Wysoka wydajność preparatu P-DRAKOL w połączeniu z niewygórowaną ceną, sprawiają, że obecnie to najlepszy wybór dla ogrodników walczących z larwami opuchlaków żerującymi w ziemi.
Podlewanie roślin preparatem Wrotycz ProBio Ogród
Innym dobrym sposobem na zwalczanie larw opuchlaków jest podlewanie roślin preparatem Wrotycz ProBio Ogród. Jest to naturalny preparat, który w swoim składzie zawiera przefermentowany wyciąg z wrotyczu wzbogacony o pożyteczne mikroorganizmy.
Opuchlaki w domu
W ostatnim czasie coraz częściej słyszymy o opuchlakach, które można znaleźć w domach. Są to szkodniki, które najczęściej przenoszone są z ogrodu lub z doniczek z roślinami. Opuchlaki można zauważyć na ścianach, podłogach oraz w okolicach drzwi wyjściowych na taras lub do ogródka.
Opuchlaki a zagrożenie
Opuchlaki są szkodliwe jedynie dla roślin, w tym także dla kwiatów doniczkowych, i poza tym nie stanowią zagrożenia w domu. Jednakże, ich pojawienie się w mieszkaniu może świadczyć o tym, że w ogrodzie lub na tarasie prawdopodobnie jest ich mnóstwo i trzeba zająć się ich zwalczaniem.
Różnica między opuchlakiem a wołkiem zbożowym
Warto też pamiętać, aby nie pomylić opuchlaka z wołkiem zbożowym. Wołek zbożowy to także chrząszcz, jednak znacznie mniejszy (długość ciała 2-5 mm) i o nieco innej budowie ciała. Wołki zbożowe możemy znaleźć w pojemnikach z ziarnami zbóż, w ryżu, kukurydzy, kaszach i makaronach, a także w bakaliach (w suszonych owocach, migdałach, orzechach) i w płatkach owsianych. Pojawienie się wołka zbożowego w kuchni jest dużym problemem, a owady te wymagają zwalczania.
Zwalczanie opuchlaków
Jednym z dobrych sposobów na zwalczanie opuchlaków w ogrodzie jest podlewanie roślin preparatem Wrotycz ProBio Ogród. Jest to naturalny preparat, który w swoim składzie zawiera przefermentowany wyciąg z wrotyczu wzbogacony o pożyteczne mikroorganizmy. Po podlaniu roślin tym preparatem larwy wychodzą na powierzchnię gleby i są wyjadane przez ptaki. Preparat rozcieńcza się z wodą w stosunku 1:50 (20 ml preparatu na 1 litr wody) i podlewa rośliny kilka razy w sezonie wegetacyjnym.
Unikanie przenoszenia szkodników
Opuchlaki bardzo łatwo można przywlec wraz z kupowanymi roślinami, szczególnie z gatunkami roślin produkowanymi masowo, jak chryzantemy czy azalie. Dlatego przed zakupem warto dokładnie obejrzeć rośliny i unikać kupowania ich w marketach, gdzie stoją one w dużych
Źródła informacji o chorobach roślin
Schuster, Choroby roślin, Hachette, 2011, str.8
Książka autorstwa Schustera stanowi bogate źródło wiedzy na temat chorób roślin. Autor szczegółowo opisuje objawy, przyczyny i sposoby zwalczania chorób, co pozwala na skuteczne rozpoznanie i leczenie chorób roślin. Książka ta jest przydatna zarówno dla profesjonalistów, jak i dla amatorów ogrodnictwa.
Niebezpieczni pożeracze liści, Mój Piękny Ogród, Wydanie specjalne, Nr 1/2008, str. 50
Artykuł „Niebezpieczni pożeracze liści” w wydaniu specjalnym czasopisma Mój Piękny Ogród z 2008 roku dostarcza cennej wiedzy na temat szkodników roślin. Autorzy artykułu omawiają charakterystykę szkodników, metody ich rozpoznawania i zwalczania. Artykuł ten pozwala na skuteczne identyfikowanie szkodników i wybór najlepszej metody walki z nimi.
