Paprocie doniczkowe to rośliny o niezwykłych właściwościach , które mają zdolność do skutecznego oczyszczania powietrza z toksyn, a także nawilżania go poprzez intensywną transpirację. Ich atrakcyjne liście sprawiają, że stanowią one również ozdobę wnętrz. Wybór gatunków paproci doniczkowych jest szeroki, ale warto wiedzieć, że nie wszystkie dobrze znoszą warunki panujące w mieszkaniach.
Poniżej przedstawiamy najlepsze gatunki paproci do uprawy w domu oraz wskazówki dotyczące pielęgnacji, aby przez wiele lat cieszyć się soczyście zielonymi, zdrowymi liśćmi.
Pielęgnacja paproci doniczkowych
Odpowiednie warunki dla paproci doniczkowych
W uprawie paproci doniczkowych najodpowiedniejsze jest miejsce z dużą ilością rozproszonego światła. Część gatunków paproci dobrze radzi sobie także w półcieniu. Nieodpowiednie są stanowiska, gdzie paproć narażona byłaby na bezpośrednie padanie promieni słonecznych, szczególnie latem. Silne słońce prowadzi do oparzeń liści.
Wymagania dotyczące wilgotności powietrza i podlewania
Paprocie są roślinami runa leśnego lub porastającymi konary drzew w wilgotnych lasach, wymagającymi wysokiej wilgotności powietrza. Dlatego ważnymi zabiegami w pielęgnacji paproci doniczkowych są: regularne zraszanie liści i częste podlewanie. Paprocie podlewamy odwapnioną wodą, ponieważ, w większości, wymagają niskiego pH podłoża. Do uprawy stosujemy podłoże o kwaśnym odczynie. Najlepszym rozwiązaniem jest zakup specjalnego podłoża dla paproci. Od marca do sierpnia regularnie nawozimy paprocie, stosując płynny nawóz do paproci.
Optymalna temperatura uprawy
Optymalna temperatura uprawy paproci doniczkowych w okresie wegetacji to 18-21°C. W okresie spoczynku zimowego temperatura powinna być nieco niższa, w granicach 15-18°C.
Pielęgnacja w okresie jesienno-zimowym
Pielęgnacja paproci doniczkowych nie zawsze jest łatwa. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy ilość światła słonecznego jest skąpa, a powietrze w mieszkaniach suche, w wyniku ogrzewania. Wówczas roślinom często dokuczają choroby i szkodniki paproci doniczkowych. Dlatego wybierając gatunki paproci do uprawy w domu, skłaniajmy się ku tym najbardziej odpornym i najmniej wymagającym.
Tabela: wymagania uprawowe wybranych gatunków paproci doniczkowych
Dla ułatwienia wyboru, szczegółowe wymagania uprawowe opisywanych gatunków zestawione zostały w tabeli.
Gatunki paproci doniczkowych
1. Nefrolepis wysoki, paprotka (Nephrolepis exaltata)
Nefrolepis wysoki to jeden z najpopularniejszych gatunków paproci uprawianych w mieszkaniach i przestrzeniach publicznych. Roślina ta charakteryzuje się ciemnymi i błyszczącymi liśćmi, a najczęściej spotykanymi odmianami są ‘Pulmosa’ i ‘Roosveltii’. Na uwagę zasługują także odmiany ‘Can Can’ i ‘Corditas’, ‘Norwoodii’ oraz ‘Whitmanii’.
Odmiany nefrolepis wysoki:
- ‘Pulmosa’ – o ciemnych i błyszczących liściach
- ‘Roosveltii’ – o karbowanych liściach
- ‘Can Can’ i ‘Corditas’ – o liściach karbowanych i powcinanych
- ‘Norwoodii’ – o podwójnie pierzastych i fryzowanych liściach
- ‘Whitmanii’ – o bardzo drobnych i silnie skędzierzawionych listkach
Nefrolepis wysoki jest uważany za roślinę łatwą w uprawie i dostępną na rynku. To także ceniona roślina doniczkowa, która oczyszcza powietrze z substancji szkodliwych takich jak formaldehyd i ksylen. Należy jednak pamiętać, że nefrolepis wymaga odpowiedniej pielęgnacji, a nieodpowiednie warunki mogą skutkować żółknięciem, zasychaniem i gubieniem liści.
Warunki uprawy nefrolepis wysoki:
- Nie toleruje suchego powietrza, przeciągów, wyziewów z kuchennego gazowych oraz dymu papierosowego i preparatów nabłyszczających liście.
- Najlepiej rośnie w pomieszczeniach z dużą ilością rozproszonego światła. Toleruje także cień, nie znosi natomiast bezpośredniego słońca.
- Wymaga obfitego podlewania (2-3 razy w tygodniu wiosną i latem, a zimą przynajmniej 1 raz w tygodniu) oraz codziennego zraszania. Zbyt mała ilość wilgoci szybko doprowadza do utraty liści.
Adiantum – niekropień (Adiantum capillus veneris)
Adiantum to filigranowa paprotka, która osiąga wysokość 30-40 cm. Jej delikatne, jasnozielone liście przypominają kształtem liście miłorzębu japońskiego (Gingko biloba). Paprotnik ten wyróżnia się bardzo szybkim wzrostem – w ciągu jednego sezonu potrafi podwoić swoje rozmiary, a także szybką regeneracją.
Paprocie doniczkowe – adiantum
Mimo atrakcyjnego wyglądu, adiantum nie cieszy się taką popularnością jak nefrolepis, ponieważ jest bardzo wrażliwy na zmiany miejsca i ma skłonność do więdnięcia i usychania. Po kupieniu i wprowadzeniu do domu, paproć ta wymaga długiego okresu aklimatyzacji, co może skutkować zasychaniem liści. W takiej sytuacji należy je przyciąć przy samej ziemi, a po pewnym czasie będą rosły na nowo.
Aklimatyzacja i pielęgnacja
Ważne jest, aby dać roślinie czas na przyzwyczajenie się do nowych warunków. Po tym okresie, przy odpowiedniej pielęgnacji, adiantum będzie wspaniale się rozwijał. Ziemia w doniczce powinna być stale wilgotna, ale nie wolno dopuścić do zalegania wody, co powoduje więdnięcie i zwijanie się liści. Latem co 2 tygodnie, podczas podlewania, można dodać do wody płynny nawóz, stosując połowę zalecanej przez producenta dawki. Paproć ta najlepiej rośnie na parapecie północnego okna, ponieważ zbyt intensywne światło powoduje blaknięcie jej liści.
Płaskla łosioroga, łosie rogi (Platycerium alcicorne)
Płaskla łosioroga to paproć o najbardziej egzotycznym wyglądzie. Jej liście osiągają długość nawet 70 cm, są szarozielone i charakterystycznie rozwidlone.
Rośliny doniczkowe: Paprocie
Liście paproci
Liście paproci układają się w kształt miski, przybierając brązową barwę wraz z wiekiem. W warunkach naturalnych dolne liście pełnią funkcję rezerwuarów wody. Miseczkowate liście stopniowo giną od podstawy, tworząc warstwę próchniczą. Zanokcica gniazdowa charakteryzuje się całobrzegimi, błyszczącymi, jasnozielonymi liśćmi, tworzącymi regularną, lejowatą rozetę. Liście tej paproci mogą osiągać nawet 1 m długości. W zależności od odmiany mogą one być pofalowane, postrzępione, wąskie lub szerokie.
Pielęgnacja paproci doniczkowych
Podłoże: Paprocie doniczkowe wymagają bardzo luźnego podłoża. Najlepiej jest sadzić roślinę na ziemi torfowej, wymieszanej z mchem, korą lub pokruszonym styropianem.
Zraszanie: Paprocie doniczkowe, w tym łosie rogi, są bardzo odporne na suche powietrze, ale korzystnie wpływa na nią zraszanie 1-2 razy w tygodniu.
Podlewanie: Zanokcica gniazdowa należy podlewać odstałą wodą o temperaturze pokojowej, gdyż zimna woda wodociągowa bardzo jej szkodzi. Ponieważ zanokcica nie znosi przelania, podlewamy roślinę dopiero, gdy po poprzednim podlaniu wierzchnia warstwa gleby przeschnie na 1-2 cm. Należy unikać moczenia roślin oraz wlewania wody do środka rozety, ponieważ sprzyja to gniciu liści oraz rozwojowi chorób.
Czyszczenie liści: Podczas pielęgnacji, nie wolno przecierać liści. Znajduje się na nich warstwa włosków, które pomagają roślinie radzić sobie z suchym powietrzem. Aby oczyścić liście z kurzu wystarczy zrosić je miękką wodą.
Lokalizacja
Doskonale prezentuje się w podwieszonych pod sufitem pojemnikach.
Gatunki paproci do uprawy w mieszkaniach
Zanokcica (Nephrolepis exaltata)
Zanokcica to gatunek paproci łatwy w pielęgnacji, który doskonale rośnie w mieszkaniach. W optymalnych warunkach rośnie bardzo szybko, potrafi podwoić swoje rozmiary w ciągu roku. Należy jednak uważać na zmiany miejsca oraz przeciągi, które jej szkodzą. W celu spowolnienia wzrostu paproci, zaleca się uprawianie jej w przyciasnej doniczce. Co około dwa miesiące liście można opryskać preparatem nabłyszczającym, aby zmniejszyć straty wody w wyniku transpiracji.
Ciemnotka okrągłolistna (Pellaea rotundifolia)
Ciemnotka okrągłolistna to gatunek paproci pochodzący z Nowej Zelandii, który rośnie na wapiennych skałach w poszyciu runa leśnego. Listki ciemnotki są okrągłe, ciemnozielone, skórzaste, osadzone naprzemianlegle po obu stronach osi głównej liścia. Paproć ta jest niewielkich rozmiarów, dorastając maksymalnie do 30 cm wysokości, a jej liście osiągają długość 30-60 cm.
Warunki uprawy ciemnotki okrągłolistnej
Ciemnotka okrągłolistna jest jednym z nielicznych gatunków paproci, które znoszą bezpośrednie nasłonecznienie i suche powietrze. W odróżnieniu od innych paproci doniczkowych, ciemnotka wymaga obojętnego lub lekko zasadowego odczynu podłoża. Jednocześnie jest to paproć bardzo wrażliwa na nadmiar wody, który prowadzi do gnicia korzeni i żółknięcia oraz więdnięcia liści. Aby uniknąć tych problemów, należy podlewać ciemnotkę dopiero gdy wierzchnia warstwa podłoża jest sucha, ale nie rzadziej niż raz w tygodniu. Okazjonalnie możemy również delikatnie zrosić liście, aby zapobiec ich zasychaniu. Woda używana do podlewania powinna być wodociągowa, bogata w wapń, którego ciemnotka potrzebuje do prawidłowego rozwoju.
Źródła informacji odniesienia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Paprocie
