Trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei) to niewielki, łatwy w uprawie krzew o całorocznych liściach, który idealnie sprawdzi się w Twoim ogrodzie. Roślina ta posiada wiele interesujących odmian o różnym pokroju, sile wzrostu i kolorze liści. W zależności od odmiany, liście trzmieliny Fortune’a mogą mieć zielony kolor, być pstrokate lub mieć jasne obrzeżenia. Na zdjęciu można zobaczyć odmianę ‘Emerald Gold’.
Uprawa trzmieliny Fortune’a jest prosta i niewymagająca. Roślina ta jest zimozielona, więc cały czas ozdabia Twoją przestrzeń zielenią. Najlepiej rośnie w słonecznym lub półcienistym miejscu, ale toleruje również cień. Gleba, w której jest uprawiana, powinna być przepuszczalna i wilgotna, ale niezbyt mokra. Wymaga regularnego podlewania, zwłaszcza w czasie upałów.
Aby trzmielina Fortune’a zachowała ładny, zwarty kształt, należy ją regularnie przycinać. Najlepiej robić to dwa razy w roku: na wiosnę, gdy roślina wypuszcza już nowe pędy, oraz na jesieni, po przekwitnięciu. Cięcie powinno odbywać się nożycami ogrodowymi, a przycinać należy gałęzie odkładające się na zewnątrz krzewu oraz te, które rosną w głąb. Pamiętaj, że cięcie zawsze pobudza roślinę do wzrostu, więc zadbaj o regularne przycinanie trzmieliny.
Trzmielina Fortune’a – Odmiany
Pochodzenie i popularność
Trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei) została sprowadzona z Chin do Europy przez szkockiego botanika Roberta Fortune’a na początku XX wieku. Od tamtego czasu wyhodowano wiele interesujących odmian trzmieliny Fortune’a, co przyczyniło się do jej spopularyzowania w nasadzeniach ogrodowych.
Formy i wygląd
Trzmielina Fortune’a może przybrać formę niewielkiego krzewu, rośliny płożącej się nisko przy ziemi lub pnącza. W ogrodzie roślina może zakwitnąć, ale jej kwiaty są niepozorne i nie stanowią szczególnej ozdoby. Najciekawiej prezentują się trzmieliny pienne, czyli krzewy szczepione na pniu, przybierające postać niewielkich drzewek.
Najpopularniejsze odmiany
Trzmielina Fortune’a jest dostępna w wielu ciekawych odmianach różniących się pokrojem, siłą wzrostu i barwą liści. Poniżej znajdują się najpopularniejsze odmiany trzmieliny Fortune’a:
Trzmielina Fortune’a ‘Emerald Gold’
Trzmielina Fortune’a ‘Emerald Gold’ to zimozielony niski krzew, przyrastający znacznie bardziej na szerokość niż wysokość. Może osiągnąć do 0,4 m wysokości i 1,4 m szerokości. Ta odmiana trzmieliny Fortune’a harakteryzuje się ciemnozielonymi liśćmi z szerokim żółtym obrzeżeniem. Świetnie sprawdza się sadzona pod wyższymi drzewami (sadzimy po 2-3 sztuki na m²) oraz większych donicach i pojemnikach.
Trzmielina Fortune’a ‘Emerald Gaiety’
Kolejna bardzo popularna odmiana trzmieliny Fortune’a to ‘Emerald Gaiety’, posiadająca zielone liście biało obrzeżone. Poza barwą liści od odmiany Emerald Gold odróżnia się niższym wzrostem (zaledwie do 25 cm wysokości) oraz bardziej płożącym pokrojem. Przy czym warto zaznaczyć, że sadzona pod drzewami (zalecane sadzenie 3-4 sztuki na m²), murkami czy ogrodzeniami, potrafi się wspinać na wysokość do 2 metrów.
Trzmielina Fortune’a – karłowe odmiany jako doskonałe rośliny okrywowe
Zwarte kobierce trzmieliny ‘Emerald Gaiety’
Trzmielina Fortune’a ‘Emerald Gaiety’ to doskonała odmiana trzmieliny, która tworzy zwarte kobierce na otwartej przestrzeni. Jest to idealna roślina okrywowa, która sprawia, że krzewy trzmieliny ‘Emerald Gaiety’ prezentują się bardzo estetycznie.
Trzmielina Fortune’a ‘Harlequin’ – karłowa odmiana
Trzmielina Fortune’a ‘Harlequin’ to karłowa odmiana trzmieliny Fortune’a, która osiąga do 0,5 m wysokości i szerokości. Ze względu na bardzo ograniczony wzrost, świetnie sprawdza się sadzona w pojemnikach i w ogrodach skalnych. Posiada pstre biało-zielone, marmurkowate liście o eliptycznym kształcie. Uprawiając tę odmianę trzeba jednak uważać na wyrastające zielone pędy (rewersja), które należy usuwać.
Trzmielina Fortune’a ‘Minimus’ – równie karłowa co ‘Harlequin’
Trzmielina Fortune’a ‘Minimus’ to odmiana równie karłowa co ‘Harlequin’, dorastająca do 0,5m wysokości. Tworzy gęste kobierce pokrywające ziemię i wyróżnia się znacznie drobniejszymi liśćmi, które są soczysto zielone, czasem z jaśniejszym unerwieniem.
Trzmielina Fortune’a ‘Sunspot’ – odmiana jeszcze niższa
Trzmielina Fortune’a ‘Sunspot’ to odmiana jeszcze niższa od wyżej opisanych, osiągająca od 20 do 30 cm wysokości. Świetnie nadaje się jako roślina płożąca i do sadzenia w pojemnikach. Cechą szczególną tej odmiany trzmieliny Fortune’a są liście na zewnątrz ciemnozielone z jasnym, złocistym paskiem ciągnącym się przez środek, wzdłuż osi liścia.
Trzmielina Fortune’a ‘Canadale Gold’ – odmiana o nieco wyższym wzroście
Trzmielina Fortune’a ‘Canadale Gold’ to odmiana trzmieliny, która osiąga nieco wyższy wzrost niż wyżej opisane, bo dorasta do 0,8 m wysokości. Rośnie silnie, przyrastając nawet do 50 cm rocznie. Liście są duże, okrągłe, z żółtym brzegiem. Tę odmianę wyróżnia nieco większa mrozoodporno
Podlewanie trzmieliny Fortune’a
Trzmielina Fortune’a lubi gleby stale lekko wilgotne i wymaga podlewania w okresach suszy, szczególnie latem. Warto też pamiętać, że dla dobrego przezimowania rośliny, należy ją obficie podlać na jesieni, a następnie okryć ziemię u podnóża krzewu grubą warstwą ściółki, np. z kory sosnowej. Dzięki temu utrzyma się wilgoć w ziemi, co pomaga w dobrym przezimowaniu.
Uprawa trzmieliny Fortune’a
Stanowisko uprawy i wymagania glebowe
Trzmielina Fortune’a to roślina okrywowa, która może być też wykorzystywana jako pnącze wspinające się po pniu drzewa lub po murkach. Wyjątkowo ładnie wygląda trzmielina wspinająca się po skale czy większym kamieniu. Roślina ta jest dość tolerancyjna co do stanowiska, ale najlepiej rośnie w glebach próchniczych, żyznych i umiarkowanie wilgotnych. W Polsce warto zapewnić roślinom stanowisko osłonięte od wiatrów, zwłaszcza w chłodniejszych regionach, ponieważ nie są one w pełni mrozoodporne.
Podlewanie trzmieliny Fortune’a
Trzmielina Fortune’a wymaga gleby stale lekko wilgotnej, szczególnie latem. W okresach suszy, konieczne jest regularne podlewanie roślin. Aby zapewnić jej dobrą kondycję na zimę, warto obficie podlać trzmielinę na jesieni, a następnie ziemię u podnóża krzewu okryć grubą warstwą ściółki, np. z kory sosnowej.
Nawożenie trzmieliny Fortune’a
Trzmielina Fortune’a nie wymaga szczególnego nawożenia. Przed sadzeniem warto jednak dodać kompost lub nieco świeżej ziemi uniwersalnej, aby zapewnić jej żyzną i próchniczą glebę. Wiosną zaleca się zasilenie rośliny dodatkową dawką kompostu lub podsypanie granulowanym nawozem mineralnym. Korzystne jest też podlewanie trzmieliny rozcieńczonym biohumusem.
Choroby i szkodniki trzmieliny
Spośród chorób grzybowych, trzmielinę najczęściej atakuje mączniak, przez który roślina traci liście i nie rośnie. Za sprawą szkodników, na liściach trzmieliny mogą pojawić się dziury i rysy. Aby zwalczyć choroby i szkodniki, warto zastosować odpowiednie środki chemiczne lub naturalne metody, aby krzew znów zachwycał swoim wyglądem.
Cięcie Trzmieliny Fortune’a
Trzmielina Fortune’a to popularna roślina ozdobna ze względu na swoje piękne liście i łatwość pielęgnacji. Jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest cięcie, które pozwala na zachowanie odpowiedniego kształtu rośliny oraz zagęszczenie pędów.
Cięcie w pierwszym roku
W pierwszej wiosnie po posadzeniu trzmieliny Fortune’a należy przyciąć wszystkie pędy do długości 5-7 cm. Dzięki temu roślina utworzy gęsty kobierzec, który będzie stanowił ozdobę ogrodu.
Cięcie w kolejnych latach
W kolejnych latach, każdej wiosny, pędy trzmieliny Fortune’a należy przycinać, skracając je o połowę zeszłorocznego przyrostu. To pozwoli na utrzymanie odpowiedniego kształtu rośliny oraz zagęszczenie pędów.
Cięcie dla okrywania pni drzew
Jeśli trzmielina ma okryć pień drzewa, pod którym jest posadzona, pędy należy skrócić w taki sam sposób, a następnie nowe przyrosty przywiązać sznurkiem do pnia. Właściwie ukierunkowane dalej będą się piąć same, za pomocą korzonków czepnych wytwarzanych na pędach.
Naprawa uszkodzeń w okrywie
Kiedy w okrywie ze starszych trzmielin powstają dziury, należy ogołocony, zbyt długi pęd wyciąć całkowicie, a gałązki rosnące obok lekko skrócić, aby wypuściły nowe przyrosty, które zasłonią powstałą lukę.
Zjawisko rewersji
U trzmieliny może czasem występować zjawisko rewersji, polegające na wyrastaniu „dzikich” pędów z liśćmi zielonymi, bez przebarwień charakterystycznych dla posadzonej odmiany. Takie pędy trzeba regularnie wycinać, gdyż potrafią szybko się rozrastać i zagłuszyć odmianę ozdobną.
Trzmielina Fortune’a – Pielęgnacja
Pielęgnacja Trzmielina Fortune’a wymaga kilku istotnych czynności. Aby utrzymać zdrowy i atrakcyjny wygląd rośliny, należy regularnie podlewać ją w okresach suszy, szczególnie w pierwszych latach po posadzeniu. Trzmielina Fortune’a preferuje glebę o umiarkowanej wilgotności, dlatego należy unikać zarówno przesuszenia, jak i nadmiernego nawodnienia. W celu zapewnienia odpowiedniego nawilżenia gleby, warto pokryć korzenie rośliny warstwą organicznego mulczu.
Kolejnym ważnym aspektem pielęgnacji jest regularne przycinanie. Zaleca się przycinanie Trzmieliny Fortune’a wczesną wiosną, przed rozpoczęciem intensywnego wzrostu. Usuwanie martwych, uszkodzonych lub chorobowo zmienionych gałązek pozwoli zachować ładny kształt rośliny oraz pobudzi jej zdrowy rozwój. Przycinanie może również pomóc w kontrolowaniu rozmiaru rośliny, szczególnie jeśli przestrzeń jest ograniczona.
Trzmielina Fortune’a jest rośliną stosunkowo odporną na choroby i szkodniki, jednak warto regularnie sprawdzać jej liście i gałęzie pod kątem ewentualnych objawów infekcji lub ataków szkodników. W razie potrzeby można zastosować odpowiednie środki chemiczne lub naturalne metody zwalczania szkodników.
Warto pamiętać, że Trzmielina Fortune’a preferuje słoneczne lub półcieniste stanowisko. Odpowiednie warunki świetlne sprzyjają obfitemu kwitnieniu i bujnej roślinie. Roślinę można również nawozić regularnie, stosując specjalne nawozy dla krzewów ozdobnych. Ważne jest jednak przestrzeganie zaleceń producenta dotyczących dawkowania i częstotliwości stosowania nawozów.
Podsumowując, pielęgnacja Trzmielina Fortune’a obejmuje regularne podlewanie, przycinanie, kontrolę szkodników i chorób, odpowiednie oświetlenie oraz nawożenie. Zapewnienie tych czynności pomoże utrzymać roślinę w dobrej kondycji i cieszyć się jej pięknem przez wiele lat.
Źródła informacji odniesienia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Trzmielina_Fortune%E2%80%99a
